आरोग्य.कॉम
  • मुखपृष्ठ
  • पर्यायी उपचार पद्धती
    • आयुर्वेद
    • होमिओपॅथी
    • निसर्गोपचार
    • अ‍ॅक्युप्रेशर
    • अ‍ॅक्युपंक्चर
    • अरोमा थेरपी
    • बॅच फ्लॉवर औषधे
    • घरगुती उपाय
    • मसाज
    • योग
    • ध्यान
    • रेकी
    • संमोहन
    • बॉडीवर्क
  • आजार आणि रोग
    • सामान्य आजार
    • संसर्गजन्य आजार
    • विशिष्ट आजार
  • कुटुंबाचे आरोग्य
    • पुरूषांचे आरोग्य
    • वृध्दांचे आरोग्य
    • महिलांचे आरोग्य
    • मुलांचे आरोग्य
    • किशोर आरोग्य
    • प्रथमोपचार
    • तंदुरूस्ती
    • पोषक पदार्थ आणि अन्न
    • पाळीव प्राणी
  • आरोग्य संपदा
    • वैद्यकीय करियर
    • ग्रामिण आरोग्य
    • हॉस्पिटल्स
    • रुग्णहक्क समिती
    • आरोग्यासाठी टिप्स
  • विमा
    • आरोग्य विमा
    • वैद्यकीय नैतिकता
    • टेलीमेडिसीन
    • इच्छामरण
  • लैंगिकता
    • लैंगिकता म्हणजे काय?
    • लैंगिक शिक्षण
    • गर्भधारणा
    • विवाह
    • कामजीवन आणि अपंगत्व
    • मासिकपाळी
    • ट्रान्ससेक्शुअ‍ॅलिझम
    • शरीरभाषा
    • लैंगिकतेपार
    • फेटिशीझम
    • लैंगिक संवेदना गोठणे
  • स्व-मदतगट
    • एपिलेप्सी
    • स्किझोफ्रेनिया
    • पार्किन्सन्स
    • व्यसनमुक्ती
    • स्थुलता
    • कर्करोग
    • नैराश्य
    • अपंगत्व
    • मुत्रपिंड स्व-मदतगट
    • सेतू
    • कोड - पांढरे डाग
    • सहचरी मदत गट
Aarogya.com
English | ગુજરાતી | नोंदणी | लॉग-इन
  • मुख्यपृष्ठ
  • पर्यायी उपचार पद्धती
  • ध्यान
  • विपश्यना

विपश्यना

  • Print
  • Email
Details
Hits: 8686

विपश्यना साधना ही भारताची अत्यंत प्राचिन आध्यात्मिक विद्या आहे. भगवान बुध्दांनी २५०० वर्षापूर्वी तिचे पुर्नसंशोधन केले. त्यांनी आपल्या जिवन काळात संबोधी प्राप्तीनंतर ४५ वर्षे जो अभ्यास लोकांकडुन करविला त्याचे हे सार आहे. संपुर्ण दुख:मुक्त्ती अनुभवलेल्या त्यांच्या अहर्त भीक्षुंनी लोककल्याणासाठी भारतभर चारिका करीत प्रचार केला. काही शिष्यांनी भारताबाहेरच्या राष्ट्रात या विद्येचा प्रचार केला. ही साधना शेजारच्या राष्ट्रांनी शुद्द स्वरुपात संभाळली त्यामुळे भारतात पुर्णत: लुप्त झालेली ही विद्या ब्रम्हदेशाकडून पुन्हा प्राप्त झाली आहे.

ब्रम्हदेशात या विधिला सम्रर्पण भावनेने जपणा~या आचार्यांच्या गुरुशिष्य परंपरेमुळे ही साधना आपल्या शुद्ध स्वरुपात कायम राहिली.या परंपरेचे विख्यात आचार्य सयाजी ऊ.बा. खीन यांनी इ.स. १९६९ साली श्री. सत्यनारायणजी गोयन्का यांना आचार्य पद सोपवले. त्यानंतर गृहस्थ तसेच भीक्षु संन्यासी मुनी वैगेरे गृहत्यागींना कल्याणमित्र श्री. सत्यनारायणजी गोयन्का यांच्या प्रयत्नांने केवळ भारतातच नवे तर ऎंशीहुन अधिक देशातही विपश्यना साधनेचा लाभ मिळु लागला आहे. मंगलदायी विपश्यना साधनेचा अभ्यास गंभीरतेने करण्यासाठी इगतपुरी येथे आश्रमाची स्थापना झाल्यानंतर मराठी भाषिक त्याचा लाभ मोठ्या संख्येने घेऊ लागले.

विपश्यना साधना दहा दिवसांच्या शीबिरात शिकवली जाते.ज्यांच्याकडे शारिरीक व मानसीक पात्रता आहे आणि ज्यांना ही साधना प्रामाणिकपणे शिकायची आहे त्या सर्वांना ह्या शिबिरात मुक्त प्रवेश दिला जातो. ह्या दहा दिवसात शिबिरार्थींना आश्रमाच्या परिसरात रहावे लागते व बाहेरच्या जगाशी असणारा सर्व प्रकारचा संबध तोडावा लागतो. त्यांना कोणत्याही प्रकारचे लिखाण किंवा वाचन करता येत नाही. आपले नेहमीचे धार्मीक व्रत वैकल्य किंवा जपजाप्य दहा दिवसांसाठी स्थगीत करायचे असते. आपल्या गुरुजींनी दिलेल्या सुचनांप्रमाणे काम करणे आवशय्क असते. दहा दिवसांसाठी त्यानां शिल पालनाच्या मुलभुत नियमांचे पालन करावे लागते. त्यात संपुर्ण ब्रह्मचर्य पाळायचे असते व सर्व प्रकारच्या मादक पदार्थांचे सेवन वर्ज्य असते. प्रशिक्षणार्थीनां पहिल्या नऊ दिवसांसाठी आपापसात पुर्णपणे मौन पाळ्णे आवश्यक असते. पण या काळात साधनेच्या अडिअडचणीसंबधी साधक आपल्या शीक्षकांशी किंवा व्यवस्थापकांशी संपर्क साधू शकतात.

प्रशिक्षणातील पहिल्या साडेतीन दिवसात साधकांना मनाच्या एकाग्रतेचा अभ्यास करायचा असतो. ही सर्व चवथ्या दिवशी शिकवल्या जाणा~या प्रमुख विपश्यना साधनेची पुर्वतयारीच असते. ह्या साधनेची प्रत्येक पायरी प्रत्येक दिवशी अशा प्रकारे शिकवली जाते कि शिबिराच्या शेवटच्या दिवसापर्यंत संपुर्ण साधनाविधिची रुपरेखा साधकांना शिकवुन होते.दहाव्या दिवशी सकाळी मौन सुटते. अशाप्रकारे साधकाला दहावा दिवस दॆनंदिन जिवनात प्रवेश करण्यासाठी संक्रमणकाळ म्हणून दिला जातो. अकराव्या दिवशी सकाळी प्रशिक्षणाची सांगता होते.

स्त्रोत
जगण्याची कला
विपश्यना साधना
(द आर्ट ऑफ लिविंग - पुस्तकाचे मराठी भाषांतर)


0

ध्यान

  • आता पुण्यात.. मनशांतीसाठी देखील वेटींग लिस्ट
  • पोलिसही आता मनशांतीच्या शोधात
  • ध्यान शिबिराला विद्दार्थिनींचा प्रतिसाद
  • झाले मोकळे आकाश
  • मनाच्या गावा जावे
  • ‘जीवनगौरवा’ पर्यंत पोहोचविणारी ‘विपश्यना ’!
  • विपश्यना
  • ध्यानसाधनेसाठी जागा
  • ध्यानसाधना एक कला आणि विज्ञान
  • ध्यानसाधनेला सुरवात करताना

रेकी: तुम्हांला माहीत आहे का?

रेकी: तुम्हांला माहीत आहे का? रेकीच्या रोज सरावाने शरीर, मन, भावना, अध्यात्मिक पातळीवर चांगला परीणाम होतो. पुढे वाचा…

Swine Flu

National Award for Outstanding achievement by a Non-Professional - Tushar Sampat

Introducing Digital Practice for Doctors & Healthcare professionals

विशिष्ट आजार
सामान्य आजार

आरोग्य नेटवर्क

आरोग्य म्हणजे सुदृढता असणे किंवा सुरळीतता असणे. सुदृढता, सुरळीतता आहे किंवा नाही हे जाणून घेण्यासाठी मार्गदर्शन करणे हा या वेबसाईटचा प्रयत्न आहे. आरोग्य.कॉम ही भारतातील आरोग्य विषयक माहिती पुरवण्यात सर्वात अग्रेसर असणा-या वेबसाईट्सपैकी एक आहे. या आरोग्यविषयक माहिती पुरवणा-या साईट्स म्हणजे डॉक्टर नव्हेत. पण आरोग्याविषयी पुरक माहिती व उपचारांचे वेगवेगळे माध्यम उपलब्ध करुन देणारी प्रगत यंत्रणा आहे. या साईटच्या गुणधर्मांमुळे इंटरनेटचा वापर करणा-यांमधे आरोग्य.

» आमच्या सर्व समर्थन गट पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
Pune Aarogya
Digital Media Dedicated to Healthcare of Punekars

वेबसाईटशी लिंक करा

aarogya logo

ईमेल कोड

आमच्या बातमीपत्राचे सदस्यत्व घ्या

 आरोग्य संबंधित नवीन माहिती मिळवा.

स्वास्थ्य साधने

  • हेल्थ डिरेक्टरी
  • संदेश बोर्ड
  • हेल्थ कॅल्क्युलेटर

आरोग्य.कॉम विषयी

आरोग्य.कॉम ही भारतातील एक आरोग्याविषयीची आघाडीची वेबसाईट आहे. ह्या वेबसाईटवर तुम्हाला आरोग्याविषयी जवळ जवळ सर्व वैद्यकीय आणि सर्वसामान्य माहिती मिळण्यास मदत होईल असे विभाग आहेत.

अधिक वाचा...

प्रस्ताव

हे आपले संकेतस्थळ आहे, यात सुधारण्याकरिता आपले काही प्रस्ताव किंवा प्रतिक्रीया असतील तर आम्हाला जरुर कळवा, आम्ही आमचे सर्वोत्तम देण्याचा प्रयत्न करू

अधिक वाचा...

सदस्यांच्या प्रतिक्रया

“माझे नाव पुंडलिक बोरसे आहे, मला आपल्या साइट मुळे फार उपयुक्त माहिती मिळाली म्हाणून आपले आभार व्यक्त करण्यासाठी ईमेल पाठवीत आहे.!”

  • आमच्या विषयी
  • प्रतिक्रिया
  • गोपनीयता नीति
  • साइट मॅप
  • संपर्क
  • मित्रांशी संपर्क साधा

कॉपीराईट © २०१६ आरोग्य.कॉम सर्व हक्क सुरक्षित.