आरोग्य.कॉम
  • मुखपृष्ठ
  • पर्यायी उपचार पद्धती
    • आयुर्वेद
    • होमिओपॅथी
    • निसर्गोपचार
    • अ‍ॅक्युप्रेशर
    • अ‍ॅक्युपंक्चर
    • अरोमा थेरपी
    • बॅच फ्लॉवर औषधे
    • घरगुती उपाय
    • मसाज
    • योग
    • ध्यान
    • रेकी
    • संमोहन
    • बॉडीवर्क
  • आजार आणि रोग
    • सामान्य आजार
    • संसर्गजन्य आजार
    • विशिष्ट आजार
  • कुटुंबाचे आरोग्य
    • पुरूषांचे आरोग्य
    • वृध्दांचे आरोग्य
    • महिलांचे आरोग्य
    • मुलांचे आरोग्य
    • किशोर आरोग्य
    • प्रथमोपचार
    • तंदुरूस्ती
    • पोषक पदार्थ आणि अन्न
    • पाळीव प्राणी
  • आरोग्य संपदा
    • वैद्यकीय करियर
    • ग्रामिण आरोग्य
    • हॉस्पिटल्स
    • रुग्णहक्क समिती
    • आरोग्यासाठी टिप्स
  • विमा
    • आरोग्य विमा
    • वैद्यकीय नैतिकता
    • टेलीमेडिसीन
    • इच्छामरण
  • लैंगिकता
    • लैंगिकता म्हणजे काय?
    • लैंगिक शिक्षण
    • गर्भधारणा
    • विवाह
    • कामजीवन आणि अपंगत्व
    • मासिकपाळी
    • ट्रान्ससेक्शुअ‍ॅलिझम
    • शरीरभाषा
    • लैंगिकतेपार
    • फेटिशीझम
    • लैंगिक संवेदना गोठणे
  • स्व-मदतगट
    • एपिलेप्सी
    • स्किझोफ्रेनिया
    • पार्किन्सन्स
    • व्यसनमुक्ती
    • स्थुलता
    • कर्करोग
    • नैराश्य
    • अपंगत्व
    • मुत्रपिंड स्व-मदतगट
    • सेतू
    • कोड - पांढरे डाग
    • सहचरी मदत गट
Aarogya.com
English | ગુજરાતી | नोंदणी | लॉग-इन
  • मुख्यपृष्ठ
  • पर्यायी उपचार पद्धती
  • आयुर्वेद
  • पंचकर्म उपचार पध्दती

पंचकर्म उपचार पध्दती

  • Print
  • Email
Details
Hits: 13785

चयापचय क्रिया व आहार जडीबुटीच्या औषधाद्वारे वाढविण्याची शुध्दीकरण प्रक्रिया म्हणजे पंचकर्म होय आणि अती जुनाट आजारामध्ये याचा वापर होतो. शब्दशः याचा अर्थ पंच म्हणजे कर्म कृती असा आहे. म्हणून पंचकर्म म्हणजे ५ प्रकारची तंत्रे किंवा उपचार होय.

पंचकर्म उपचार हे हेमीपोजिया, पोलियो, संधीवात, त्वचेचे आजार, डयूओडेनल अल्सर, अल्सेरटिव्ह कोलायटिस, आणि दमा यामध्ये खुप उपयोगी ठरतात.

पंचकर्मात वापरल्या जाणाऱ्या ५ उपचार पध्दती
१. वमन:
वांतिकारक औषधांचा वापर - कफ दोषामुळे होणाऱ्या तीव्र आजारामध्ये ही पध्दत वापरली जाते. यामध्ये नियंत्रित उलट्या - ओकाऱ्या औषधांच्या सहाय्याने निर्माण केल्या जातात. याचा वापर उपयोग जुनाट दमा, तीव्र पित्त, यामध्ये केला जातो. वमन हे लहान तसेच वृध्द किंवा गरोदर स्त्रीयांना देउ नये. तसेच ते डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली द्यावे.
२. विरेचन:
रेचकाचा वापर: पित्त दोषामुळे निर्माण होणाऱ्या तीव्र आजारामध्ये ही पध्दत वापरली जाते. काविळ, जंत व कृमी यामध्ये ही पध्दत वापरली जाते. लहान मुले, वृध्द किंवा गरोदर स्त्रीयांना विरेचन देउ नये. तसेच ते डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली द्यावे.
३. बस्ती:
औषधी - एनेमा - बस्ती - यात वापरली जाणारी औषधे ही काढा, शुध्द तेले, दुध इत्यादी असु शकतात. संधीवात, पाठदुखी इत्यादी मध्ये याचा वापर होतो. बस्ती ही लहान मुले, वृध्द, गरोदर स्त्रीया यांना देउ नये. तसेच ती डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली द्यावी.
४. नस्य: नाकावाटे दिली जाणारी औषधे
नस्य हे नाकाद्वारे दिले जाते. औषधी चुर्ण, काढा किंवा तेलाचे थेंब हे नाकपुडितुन दिले जातात. ते डोके व मानेच्या भागातुन शिल्लक राहीलेले दोष व विषारी द्रव्ये काढुन टाकतात. मायग्रेन अपस्मार इत्यादी मध्ये नस्य वापरले जाते.
५. रक्त मोक्षनाः रक्त काढणे: दोन प्रकारे केले जाते

  • शीर कापुन
  • जळु लावुन

याचा मुख्यत्वे वापर, रक्तदोष व त्वचेचे आजार, हत्ती रोग इत्यादी मधे केला जातो. रक्त मोक्षन हे लहान मुले, वृध्द, गरोदर स्त्रीया यांना देउ नये. तसेच ते डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली द्यावे.

पंचकर्म उपचारात विशिष्ठ आहार पध्दती वापरली पाहीजे ज्यामध्ये खिचडी चा समावेश असावा


13

आयुर्वेद

  • पुनर्नवा - रूई
  • तमालपत्र - शतावरी
  • दारूहळद - धोतरा
  • सदाफुली - वेखंड
  • वेलदोडे - दालचिनी
  • केशर - कोरफड
  • कांदा - ज्येष्टमध
  • तुळशी - सर्पगंधा
  • अश्वगंधा - चंदन
  • शैक्षणिक अर्हता
  • प्रकृती
  • पंचकर्म
  • तत्त्वज्ञान
  • पुस्तके प्रकाशन
  • रक्तावरोध हृदयविकार शोध
  • एच आय व्ही शोध प्रबंध
  • आदिवासी उपाय
  • एच. आय. व्ही. व आयुर्वेद
  • रक्तदाब
  • मानसिक असंतुलन
  • आयुर्वेदातील हृदयरोग
  • आयुर्वेदीक दृष्टीकोनातुन कर्करोग
  • स्वस्थ जीवन जगण्याचा मार्ग
  • आरोग्यासाठी आयुर्वेद
  • आयुर्वेदिक तत्वांवर आधारलेल्या कस्टर्डचे मूल्यांकन
  • संदर्भ आणि बिबलियोग्राफी
  • दी ऑर्गन क्लोमा - अ फ्रेश ऍथर
  • वैद्य विलास नानल आयुर्वेद प्रतिष्ठान
  • आयुर्वेदाच्या मदतीने शरिराची काळजी
  • आयुर्वेदाद्वारे केसांची निगा राखणे
  • सौंदर्यासाठी काही आयुर्वेदिक उपचारपध्दती
  • जडीबुटी
  • पंचकर्म उपचार पध्दती
  • रीज्यूव्हेनेशन थेरपी
  • वृध्दांचे स्वास्थ्य व आयुर्वेद
  • निदान
  • संकल्पना
  • उगम

रेकी: तुम्हांला माहीत आहे का?

रेकी: तुम्हांला माहीत आहे का? रेकीच्या रोज सरावाने शरीर, मन, भावना, अध्यात्मिक पातळीवर चांगला परीणाम होतो. पुढे वाचा…

Swine Flu

National Award for Outstanding achievement by a Non-Professional - Tushar Sampat

Introducing Digital Practice for Doctors & Healthcare professionals

विशिष्ट आजार
सामान्य आजार

आरोग्य नेटवर्क

आरोग्य म्हणजे सुदृढता असणे किंवा सुरळीतता असणे. सुदृढता, सुरळीतता आहे किंवा नाही हे जाणून घेण्यासाठी मार्गदर्शन करणे हा या वेबसाईटचा प्रयत्न आहे. आरोग्य.कॉम ही भारतातील आरोग्य विषयक माहिती पुरवण्यात सर्वात अग्रेसर असणा-या वेबसाईट्सपैकी एक आहे. या आरोग्यविषयक माहिती पुरवणा-या साईट्स म्हणजे डॉक्टर नव्हेत. पण आरोग्याविषयी पुरक माहिती व उपचारांचे वेगवेगळे माध्यम उपलब्ध करुन देणारी प्रगत यंत्रणा आहे. या साईटच्या गुणधर्मांमुळे इंटरनेटचा वापर करणा-यांमधे आरोग्य.

» आमच्या सर्व समर्थन गट पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
Pune Aarogya
Digital Media Dedicated to Healthcare of Punekars

वेबसाईटशी लिंक करा

aarogya logo

ईमेल कोड

आमच्या बातमीपत्राचे सदस्यत्व घ्या

 आरोग्य संबंधित नवीन माहिती मिळवा.

स्वास्थ्य साधने

  • हेल्थ डिरेक्टरी
  • संदेश बोर्ड
  • हेल्थ कॅल्क्युलेटर

आरोग्य.कॉम विषयी

आरोग्य.कॉम ही भारतातील एक आरोग्याविषयीची आघाडीची वेबसाईट आहे. ह्या वेबसाईटवर तुम्हाला आरोग्याविषयी जवळ जवळ सर्व वैद्यकीय आणि सर्वसामान्य माहिती मिळण्यास मदत होईल असे विभाग आहेत.

अधिक वाचा...

प्रस्ताव

हे आपले संकेतस्थळ आहे, यात सुधारण्याकरिता आपले काही प्रस्ताव किंवा प्रतिक्रीया असतील तर आम्हाला जरुर कळवा, आम्ही आमचे सर्वोत्तम देण्याचा प्रयत्न करू

अधिक वाचा...

सदस्यांच्या प्रतिक्रया

“माझे नाव पुंडलिक बोरसे आहे, मला आपल्या साइट मुळे फार उपयुक्त माहिती मिळाली म्हाणून आपले आभार व्यक्त करण्यासाठी ईमेल पाठवीत आहे.!”

  • आमच्या विषयी
  • प्रतिक्रिया
  • गोपनीयता नीति
  • साइट मॅप
  • संपर्क
  • मित्रांशी संपर्क साधा

कॉपीराईट © २०१६ आरोग्य.कॉम सर्व हक्क सुरक्षित.