श्वासात दुर्गंधी निर्माण होण्याची कारणे कोणती?

विशिष्ठ प्रकारचे अन्न, तोंडाची स्वच्छता न राखणे, हिरड्यांचे आजार, तोंडाला कोरड पडणे, तंबाखूचे पदार्थ किंवा वैद्यकीय तक्रारी इ. मुळे दुर्गंधी निर्माण होऊ शकते. जेव्हा तोंडाची योग्य स्वच्छता न राखल्याने किंवा हिरड्यांच्या रोगामुळे, किंवा जेव्हा कमी प्रमाणात लाळ सुटत असेल अशावेळी दातांमध्ये सूक्ष्मजीव एकत्र येतात आणि दुर्गंधी निर्माण होते. अन्नकण आणि सूक्ष्मजीव वाहून नेण्यासाठी लाळेची गरज असते. काही औषधे आणि तक्रारी यामुले तोंडाला कोरड पडते. काहीवेळा नाकाच्या पोकळीचा संसर्ग, श्वसनमार्गाचा संसर्ग यामुळे देखील दुर्गंधी निर्माण होते. जर ही दुर्गंधी कायम येत असेल तर तुमच्या दंतवैद्याशी संपर्क साधा. कारण या दुर्गंधीचे मूळ दातांमध्ये देखील असू शकते.

कवळी म्हणजे काय?

दात नसलेल्या जागी तो काढता येतो असा कृत्रिम दात बसविणे म्हणजे कवळी. ही कवळी Acrylic resin पासून बनविलेली असते. काहीवेळा ती वेगवेगळ्या धातूंच्या मिश्रणाने बनविली जाते. संपूर्ण कवळी सगळ्या दातांची जागा भरून काढते, तर काही वेळा एखाद्याच दातांची गरज असते. तेव्हा तेथे कृत्रिम दात बसविला जातो, त्यामुळे तो इतर दातांना स्थिती बदलू देत नाही. संपूर्ण कवळीमध्ये एक ‘पारंपारिक’ आणि दुसरी ‘तात्काळ’ असे प्रकार असतात. पहिल्या प्रकारची कवळी सगळे दात काढल्यानंतर साधारणपणे एका महिन्याने बसविली जाते तर दुसर्‍या प्रकारात दात काढल्यानंतर लगेच बसविली जाते. त्यामुळे दुसर्‍या प्रकारात जास्त गुंतागुंत असते कारण दात काढल्यानंतर जखम भरण्यास पुरेसा अवधी न देता कवळी बसविली जाते.

माझ्या कवळीची मी कशी सवय करून घेऊ?

कोणत्याही कृत्रिम अवयवासारखीच कवळी देखील सुरवातीला त्रासदायक भासते. कवळीमध्ये जास्त प्रमाणात लाळ सुटते किंवा बोलतांना गडबड होते. हे टाळण्यासाठी अन्नाचे लहान घास घ्यावेत, गरम अन्न घेणे टाळावे, तसेच कठीण पदार्थ खाऊ नयेत, जोपर्यंत हिरड्यांना, तेथील पेशींनी नवीन दातांची सवय होत नाही तो पर्यंत ही सावधानता बाळगावी. जसजसा वेळ जाईल तसतशी तुम्हांला कवळीची सवय होईल.

मी या कवळीला/ कृत्रिम दातांना खर्‍या दातांसारखा ब्रशने घासू शकतो काय?

नाही. शक्यतो प्रत्येक खाण्यानंतर कवळी स्वच्छ करावी. सगळ्यात उत्तम मार्ग म्हणजे कवळी काढून ती साफ करणे. एखाद्याला जर शक्य असेल तर कवळी घासण्याचा सल्ला दिला जातो तसेच तोंड देखील स्वच्छ ठेवले पाहिजे. जर काही नैसर्गिक दात शिल्लक असतील तर ते घासावेत. कवळी घासल्यानंतर ते रात्रभर त्यासाठी असणार्‍या घटकद्रवात बुडवून ठेवावी. रात्रभर कवळी काढून ठेवणे आरोग्याच्या दृष्टीने चांगले आहे, कारण त्यामुळे पेशीसमुहांवर आणि हाडावर जास्त दाब पडत नाही. रोज जीभ स्वच्छ करण्यास विसरू नये आणि नरम ब्रशने हिरड्या हाताने घासाव्यात. खास कवळ्यांसाठी बनविलेल्या ब्रशचा कवळी बनविलेल्या ब्रशचा कवळी घासण्यासाठी उपयोग करावा.