आरोग्य.कॉम
  • मुखपृष्ठ
  • पर्यायी उपचार पद्धती
    • आयुर्वेद
    • होमिओपॅथी
    • निसर्गोपचार
    • अ‍ॅक्युप्रेशर
    • अ‍ॅक्युपंक्चर
    • अरोमा थेरपी
    • बॅच फ्लॉवर औषधे
    • घरगुती उपाय
    • मसाज
    • योग
    • ध्यान
    • रेकी
    • संमोहन
    • बॉडीवर्क
  • आजार आणि रोग
    • सामान्य आजार
    • संसर्गजन्य आजार
    • विशिष्ट आजार
  • कुटुंबाचे आरोग्य
    • पुरूषांचे आरोग्य
    • वृध्दांचे आरोग्य
    • महिलांचे आरोग्य
    • मुलांचे आरोग्य
    • किशोर आरोग्य
    • प्रथमोपचार
    • तंदुरूस्ती
    • पोषक पदार्थ आणि अन्न
    • पाळीव प्राणी
  • आरोग्य संपदा
    • वैद्यकीय करियर
    • ग्रामिण आरोग्य
    • हॉस्पिटल्स
    • रुग्णहक्क समिती
    • आरोग्यासाठी टिप्स
  • विमा
    • आरोग्य विमा
    • वैद्यकीय नैतिकता
    • टेलीमेडिसीन
    • इच्छामरण
  • लैंगिकता
    • लैंगिकता म्हणजे काय?
    • लैंगिक शिक्षण
    • गर्भधारणा
    • विवाह
    • कामजीवन आणि अपंगत्व
    • मासिकपाळी
    • ट्रान्ससेक्शुअ‍ॅलिझम
    • शरीरभाषा
    • लैंगिकतेपार
    • फेटिशीझम
    • लैंगिक संवेदना गोठणे
  • स्व-मदतगट
    • एपिलेप्सी
    • स्किझोफ्रेनिया
    • पार्किन्सन्स
    • व्यसनमुक्ती
    • स्थुलता
    • कर्करोग
    • नैराश्य
    • अपंगत्व
    • मुत्रपिंड स्व-मदतगट
    • सेतू
    • कोड - पांढरे डाग
    • सहचरी मदत गट
Aarogya.com
English | ગુજરાતી | नोंदणी | लॉग-इन
  • मुख्यपृष्ठ
  • आजार आणि रोग
  • संसर्गजन्य आजार
  • अस्थमा
  • श्वासोच्छ्‌वासाचे व्यायाम प्रकार

श्वासोच्छ्‌वासाचे व्यायाम प्रकार

  • Print
  • Email
Details
Hits: 8655

श्वासोच्छ्‌वासाचे आणखी काही उपयोगी व्यायाम प्रकार
एका खोल भांड्यात किंवा ग्लास मध्ये पाणी घेऊन चित्रात दर्शविल्याप्रमाणे त्या पाण्यात नळकांड्याच्या साह्याने (स्ट्रॉच्या साह्याने) तोंडाने फुंकून दीर्घ काळापर्यंत अधिकाधिक बुडबुडे निर्माण करण्याचा प्रयत्‍न करावा.

ऍलर्जी अस्थमा हॉस्पिटलमध्ये रेस्पीरेटर लेबॉरिटी तर्फे खास तयार करवून घेतलेल्या उपकरणांच्या मदतीने लंग व्हायटलायझर द्वारे नियमित व्यायाम करावा. टेबलाच्या पृष्ठभागावर एखादी घरंगळणारी हलकीशी वस्तु ठेवून (उदा. टेबलटेनिसचा चेंडू) ती वस्तू नाकावाटे बाहेर सोडणार्‍या श्वासाच्या साह्याने जास्तीत जास्त दूरवर घरंगळत जाईल असा प्रयत्‍न करावा.

डॉ. रमेशचंद्र माहेश्वरी यांनी अस्थमावर विविध प्रकारे संशोधन करून हे ‘लंगव्हयटलायझर’ नावाचे उपकरण तयार केले आहे. या उपकरणाचा उपयोग प्रामुख्याने श्वासोच्छ्‌वासाचा व्यायाम करण्यासाठी होतो. याच्या साह्याने श्वासोच्छ्‌वासाचा व्यायाम केल्यास फुप्फुसाची दीर्घ श्वासोच्छ्‌वास करण्याची क्षमता वाढते. तसेच रूग्णाच्या श्वसनात स्थिरताही येते. हे उपकरण व ते कसे वापरावे या विषयी माहिती डॉ. माहेश्वरी यांच्याकडे उपलब्ध आहे.

प्राणायाम व योगासने करण्याआधी करावयाच्या महत्वाच्या शुध्दी क्रिया येथे देत आहोत.
नेतीक्रिया
(नाकाच्या आतील स्वच्छता राखण्याची पध्दती) प्रणायमाचा संबंध प्रत्यक्ष नाकाशीच असल्यामुळे त्याची स्वच्छताही अधिक महत्वाची आहे. नेतीक्रियेचे विविध प्रकार आहेत पण त्यापैकी दम्याच्या रूग्णासाठी जलनेती क्रियाच अधिक फलदायी ठरते.
जलनेती
नावावरून यात पाण्याचा वापर केला जातो हे लक्षात येते. यासाठी विशिष्ट प्रकारच्या एका भांड्याचा उपयोग केला जातो. (नेती कप, नझल कफ) ह्या नेतीकपात कोमट पाणी घेऊन त्यात चिमुटभर मीठ घालावे. भांडे उजव्या हातात धरावे. भांड्याचे छिद्र असलेले नळकांडे उजव्या नागपुडीत घालून डोके थोडे मागल्या बाजूला वाकवून थोडे डावीकडे झुकावे. श्वासोच्छवास नाकाऐवजी तोंडाने करावा. पाणी उजव्या नाग्पुडीतून जाऊन आपोआपच डाव्या नागपुडीतून बाहेर पडते. अशाच प्रकारे दुसर्‍या बाजुनेही करावे.

नौलीक्रिया (उद्दीयान)
ही पोटाशी संबंधित क्रिया आहे. दोन्ही पायात १ मीटर अंतर ठेऊन उभे रहावे, दोन्ही हाताचे तळवे मांडीवर ठेऊन समोरच्या दिशेने थोडे वाकवावे. पोटाचे स्नायु आतमध्ये आकुंचन पावतील अशा प्रकारे बाहेर श्वास सोडावा. यावेळी छातीचेही आकुंचन व्हायला हवे. हाताचे तळव. तसेच जोर देऊन मांड्यावर दाबावे व जोरजोराता खोटा श्वासोच्छ्‌वास करावा. (श्वासोच्छ्‌वास चे नुसते नाटक करावे) हवा फुप्फुसात जाताकामा नये. पोटाचे स्नायु शिथिल करा. पोटाचा पडदा आपोआपच वरच्या दिशेला जाऊन पोटात अंतर्वक्र पोकळी तयार होईल. यालाच उद्दीयान म्हणतात.

ऍक्युपंक्चर
ऍक्युपंक्चर पध्दती म्हणजे धातुच्या अतिशय बारीक सुया शरीरावर विशिष्ट ठिकाणी टोचण्याची पध्दत आहे. या पध्दतीने बरेच प्रकारच्या रोगावर व तक्रारीवर उपचार केला जातो. त्यापैकी दम्याच्या रोगावरही अधिक प्रभावशाली असल्याचे आढळून आले आहे.

ऑरीक्युलो थेरपी
दम्यावर लाभदायक असलेली ऍक्युपंक्चरचीच ही एक पध्दत असून या उपचारासाठी प्रामुख्याने बाह्य कर्णाचा (कर्णाचा बाहेरील भाग) उपयोग केला जातो. चित्रात दर्शविल्याप्रमाणे बाह्य कर्णावरून फुप्फुसाचे प्रतिनिधीत्व करणार्‍या विशिष्ट ठिकाणी धातूची बारीक रींग टोचली जाते. ह्या रिंग ऐवजी धातुच्याच बनविलेल्या निडलचाही उपयोग करता येतो.

स्काल्प ऍक्युपंक्चर
यालाच हेड निडल थेरपी म्हणतात. या पध्दतीत कपाळाची मध्य रेषा नाकापासून सरळ अशी जाणारी व कपाळाने दोन भाग करणारी रेषा व भुवईच्या मध्यभागातून निघणारी उभी सरळ रेषा (जीस कपाळाच्या अर्ध्या भागाचे दोन समान भाग करते) यांच्यातील (दोनरेषेमधील) भागाच्या मध्यभागावर २ ते ३ निडल्स लावल्या जातात. या भागाला थोरॅसीक कॅव्हीटी एरीया म्हणतात. ह्या हेड निडल थेरपीनेही दम्याच्या रूग्णांना आराम पडत असल्याचे दिसून आले आहे.

धोती क्रिया
धोती क्रियेपैकी जलधौती, वमनधौती, क्रिया दम्याच्या रूग्णांना अधिक लाभदायक आहे.
जलधौती किंवा वमनधौती
रोज सकाळी ३ ते ४ पेले कोमट पाण्यात १ ते २ चहाच चमचे मीठ घालून ते सर्व पाणी प्यावे व नंतर ते उलटी करून बाहेर काढावे (वमम करावे.)


8

अस्थमा

  • औषधे
  • बाधक घटक
  • दिनचर्या
  • अ‍ॅक्युप्रेशर व टेन्स (ट्रान्सक्युटॅनियस इलेक्ट्रीकल नव्हरएंडींग स्टीम्युलेशन)
  • श्वासोच्छ्‌वासाचे व्यायाम प्रकार
  • उपचार

हृदयविकार: तुम्हांला माहीत आहे का?

हृदयविकार: तुम्हांला माहीत आहे का? जगभरात एकूण मृत्यूंपैकी जास्तीत जास्त मृत्यू हे हृदयविकारानं होतात आणि हे प्रमाण दरवर्षी वाढतं आहे. पुढे वाचा…

Swine Flu

National Award for Outstanding achievement by a Non-Professional - Tushar Sampat

Introducing Digital Practice for Doctors & Healthcare professionals

विशिष्ट आजार
सामान्य आजार

आरोग्य नेटवर्क

आरोग्य म्हणजे सुदृढता असणे किंवा सुरळीतता असणे. सुदृढता, सुरळीतता आहे किंवा नाही हे जाणून घेण्यासाठी मार्गदर्शन करणे हा या वेबसाईटचा प्रयत्न आहे. आरोग्य.कॉम ही भारतातील आरोग्य विषयक माहिती पुरवण्यात सर्वात अग्रेसर असणा-या वेबसाईट्सपैकी एक आहे. या आरोग्यविषयक माहिती पुरवणा-या साईट्स म्हणजे डॉक्टर नव्हेत. पण आरोग्याविषयी पुरक माहिती व उपचारांचे वेगवेगळे माध्यम उपलब्ध करुन देणारी प्रगत यंत्रणा आहे. या साईटच्या गुणधर्मांमुळे इंटरनेटचा वापर करणा-यांमधे आरोग्य.

» आमच्या सर्व समर्थन गट पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
Pune Aarogya
Digital Media Dedicated to Healthcare of Punekars

वेबसाईटशी लिंक करा

aarogya logo

ईमेल कोड

आमच्या बातमीपत्राचे सदस्यत्व घ्या

 आरोग्य संबंधित नवीन माहिती मिळवा.

स्वास्थ्य साधने

  • हेल्थ डिरेक्टरी
  • संदेश बोर्ड
  • हेल्थ कॅल्क्युलेटर

आरोग्य.कॉम विषयी

आरोग्य.कॉम ही भारतातील एक आरोग्याविषयीची आघाडीची वेबसाईट आहे. ह्या वेबसाईटवर तुम्हाला आरोग्याविषयी जवळ जवळ सर्व वैद्यकीय आणि सर्वसामान्य माहिती मिळण्यास मदत होईल असे विभाग आहेत.

अधिक वाचा...

प्रस्ताव

हे आपले संकेतस्थळ आहे, यात सुधारण्याकरिता आपले काही प्रस्ताव किंवा प्रतिक्रीया असतील तर आम्हाला जरुर कळवा, आम्ही आमचे सर्वोत्तम देण्याचा प्रयत्न करू

अधिक वाचा...

सदस्यांच्या प्रतिक्रया

“माझे नाव पुंडलिक बोरसे आहे, मला आपल्या साइट मुळे फार उपयुक्त माहिती मिळाली म्हाणून आपले आभार व्यक्त करण्यासाठी ईमेल पाठवीत आहे.!”

  • आमच्या विषयी
  • प्रतिक्रिया
  • गोपनीयता नीति
  • साइट मॅप
  • संपर्क
  • मित्रांशी संपर्क साधा

कॉपीराईट © २०१६ आरोग्य.कॉम सर्व हक्क सुरक्षित.